Rzecznik Praw Obywatelskich już od maja zwraca uwagę Radzie Ministrów, że naruszyli zasadę tworzenia prawa nakazem zasłaniania ust i nosa. Interweniował do Premiera o usunięcie tego uchybienia.
Jako organ konstytucyjny stojący na straży praw i wolności człowieka i obywatela, musi jednak dbać o to, aby nadzwyczajne rozwiązania prawne nie prowadziły do nieuzasadnionego i arbitralnego ograniczenia praw, a działania władz i służb nie wykraczały poza granicę niezbędną do skutecznej walki z epidemią.
Rzecznik Praw Obywatelskich podkreśla, że nakaz zakrywania ust i nosa w miejscach ogólnodostępnych wydano z naruszeniem zasad tworzenia prawa. Zgodnie z Konstytucją powinna to bowiem przewidywać ustawa, a nie rozporządzenie rządu.
Zgodnie bowiem z art. 92 ust. 1 Konstytucji rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w Konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia z ustawy i w celu jej wykonania. Oznacza to, że rozporządzenia muszą pozostawać w ramach wskazanych w tzw. delegacji ustawowej. A wykroczenie poza materię ustawy powoduje, że rozporządzenie nie ma w niej oparcia.
Narusza to jednocześnie art. 31 ust. 3 Konstytucji. Wskazuje on warunki umożliwiające ograniczanie praw i wolności. Należy do nich ustanawianie ograniczeń w drodze regulacji ustawowej.
Nawet wobec najwyższego zagrożenia organy władzy publicznej zatem powinny działać na podstawie i w granicach prawa (art. 7 Konstytucji). Gwarantuje to, że nakazy i zakazy władzy publicznej nie będą mogły zostać skutecznie podważone, a cel, któremu służą, zostanie zrealizowany.
Rozporządzenie wydano na podstawie ustawy z 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Obowiązek zakrywania ust i nosa nie znajduje jednak oparcia w jej przepisach. Ściśle wyliczają zaś one rodzaje ograniczeń, nakazów i zakazów na zagrożonym obszarze, które Rada Ministrów może ustanowić w rozporządzeniu.
A ustawa z 2008 r. wyraźnie przewiduje, że obowiązek stosowania innych środków profilaktycznych i zabiegów może być nałożony wyłącznie na osoby chore i podejrzane o zachorowanie. Tym samym obowiązek zakrywania ust i nosa wprowadzony w rozporządzeniu nie może dotyczyć każdego – niezależnie od oceny jego stanu zdrowia w aspekcie zagrożenia epidemią.
Powyższe stanowisko można zobaczyć na stronie Rzecznika Praw Obywatelskich: https://www.rpo.gov.pl/pl/content/koronawirus-rpo-nakaz-zakrywania-ust-nosa-niezgodny-z-zasadami-tworzenia-prawa
Pan Piotr udostępnił w Internecie pismo jakie otrzymał od Biura Rzecznika Praw Obywatelskich na swoje zapytanie. Można je zobaczyć tutaj
Po przeczytaniu tego pisma nasuwa się pytanie: czy z Polaków chcą zrobić głupków?
Z jednej strony wynika z niego, że ustawa nie upoważnia Rady Ministrów do ustanowienia obowiązku zakrywania ust i nosa. Następnie dowiadujemy się w kolejnym zdaniu, że nie zmienia to faktu, że mamy do czynienia z obowiązującym prawem odnośnie nakazu stosowania maseczek. Jednakże za wprowadzenie go z przekroczeniem upoważnienia ustawowego obywatele nie mogą być karani.
Zobacz również 👇